Paul Alexander van Rij - Structuren van Onthechte Materie

Paul Alexander van Rij heeft iets met structuren.  In zijn laatste tentoonstelling in België “Sketches on Marble” (in 2009 bij Galerie

Ludwig Trossaert) was hij ook heel er bezig met een structuur te leggen in zijn werk die deed denken aan andere materialen.  

Ze waren echter voornamelijk suggestief, niet zozeer fysiek.

We hebben bijna drie jaar moeten wachten om het vervolg op

dit werk te zien, en het is bijzonder indrukwekkend.   Er is geen enkele vorm van suggestie meer:  wat we zien lijkt echt een

transformatie.  De structuren zijn die van verroeste platen, beslagen lood, bewerkt leder, aan elkaar gespijkerd drijfhout.   Ook de fysieke structuur op het doek, in veel geval dik in de materie, reikt volledig nieuwe materialen aan.   

Van Rij maakt met zijn olieverf schilderijen die veel verder gaan dan een esthetisch evenwichtig geheel.  Ze creëren een eigen dimensie waarbij we weliswaar herkennen wat we zien, maar toch weten dat we voor een schilderij staan dat ook alle duidelijke kenmerken van een schilderij vertoont.

Een aantal werken zijn veel kleurrijker, oorspronkelijk ontloken uit de inspiratie die opborrelde bij het beluisteren van de cellosuites van Bach.  Deze meer kleurrijke werken, waar bijna op experimentele manier onderzocht wordt hoe de gelaagdheid van de kleurbewegingen boven en in elkaar schuiven om ook terug afstand te nemen van de objectieve realiteit. 

Elk werk neemt karaktervol zijn eigen plaats in de tentoonstelling

in. Met wat zin voor organisatie zouden we drie grote groepen kunnen onderscheiden:  de materiewerken die bijna monochroom een andere structuurwereld tot leven laten komen, de meer kleurrijke werken die muzikale tonen op visuele manier voorstellen en de werken die de illusie van verroest en verweerd wrakhout oproepen. 

Maar alle werken hebben, zoals de titel suggereert, iets ontheemds. Ze hebben zich onttrokken aan de vorm en structuur van de voorwerpen die ze nooit zijn geweest maar ondertussen zijn geworden.

Een tentoonstelling waarbij de kunstenaar als alchemist het oude materiaal herschept tot illusie van een vergankelijk verleden dat gesublimeerde echo’s in de geest nalaat.